DAVAO CITY, March 8 (PIA) – Upat ka mga langub nga anaa mahimutang sa Kapalong, Davao del Norte ang bag-uhay lamang nga giila ug nakita nga importanteng sa Department of Environment and Natural Resources-XI (DENR-XI) ug ang Davao Speleological and Conservation Society (DSpeCS).
Ang mga langub nga ginganlan mao ang Otso, Gitgitan, Sayaw, ug Underground caves.
Sa gihimong pag-ebalwar ni-adtong Pebrero 1-3 niining tuiga, ang musunod nga mga pamaagi ang gikonsidera: susama sa katas-on, gihabugon, ug gilapdon sa maong langub apil na niini ang pag ila sa mga butang nga nakapahimutang sa sulod niini susama sa stalagmites, stalactites, u gang porma sa mga bato ug mga mananap nga nagpuyo sa sulod niini.
Kalakip sa maong gihimong pag-ila mao ang mga natural nga butang (Biological Resources) nga anaa mahimutang sa gawas sa maong mga langub.
Si DENR Secretary Ramon J.P. Paje pinaagi kay Protected Areas and Wildlife Bureau (PAWB) director Theresa Mundita Lim, nagsugo sa DENR nga mga field offices nga paga unahon ang pagtan-aw sa sitwasyon sa mga langub ug pagklasipika niini sa tuig 2012 kabahin kini sa Republic Act No. 9072 o sa naila nga “National Caves and Caves Resources Management and Protection Act.”
Ang pag-ila nga proseso ang gihimo sa Regional Cave Committee (RCC) nga gilangkuban sa mga nagkalain-laing departamento sa DENR ug ubang mga institusyon, ahensya, akademya, local government units (LGU’s), ug ang mga Non-Government Organizations (NGOs).
Kini gihimo aron sa pag siguro nga ang maong implementasyon sa eksaktong pagdumala, pagprotekta, ug ang pagkonserbar sa mga langub dinhi sa atong rehiyon.
Ang mga importante ug pagaunahaon nga mga langub nga isumite alang karong 2012 kauban niini ang Tamborong Cave sa Island Garden City of Samal (IGACOS), Andap Cave, Salvacion Cave ug Casoon Cave sa Compostela Valley Province, Tamisan Cave ug Lanca Cave sa Davao Oriental.
Adunay mukabat sa biente kwatro ka mga langub ang karon gilantaw ang sitwasyon ug naklasipika sa 2010 ug 2011.
Dose niining mga langub ang nahuman ang imbestigayon sa sitwasyon niini ug nakompleto ang ilang mga report ug ang mga mapa sa maong langub ang gisumite na ngadto sa PAWB.
Duha sa mga maong langub ang giklasipika nga Class I – nga alang sa research/education, exploration, mapping and photography; unom niini ang gikosidera nga Class II – alang kini sa research/education and guided ecotourism; ug ang upat niini ang anaa sa Class III – lang usab kini sa research/education ug ecotourism.
Ang mga dugang report ug mapa sa maong dugang dose ka mga langub ang kasamtangan pagatapuson pa.
Sa pagka karon, ang Rehiyon XI pinaagi sa Regional Cave Committee ang nagpahigayon sa 3rd ug ang 10th National Caving Congress niadtong 2003 and 2010, ug sila nagplano sa pagsulay sa paghimo sa 7th Mindanao Caving Forum karong umaabot 2013.
Si DENR-XI regional executive director Jim O. Sampulna nagpklaro nga ang pagsumite sa maong nag una ug importanteng mga langub alang ssa pagahimu-ong imbistiga sa sitwasyon niini ang maghatag sa kasiguruhan sa usa ka maayong pagdumala nga angay lamang sa partikular nga langub.
“Cave Management is complex. It requires a good plan, strict enforcement of laws, maintenance, careful monitoring of its physical and biological processes among others,” si Sampulna nagsulti. (PIA-XI/ PR from DENR/Albert D. Cahilog)
No comments:
Post a Comment